Joseph Endepols
Home Historie Artieste Bestuurders Febrikke Gouverneurs Kemedie Meziek Vollekstiepe De Werreke
                De veurnaomste gesjrifte vaan Joseph Endeplos waore: Het decoratief en de opvoering van het middel-nederlandsche drama volgens de middel-nederlandse tooneelstukken.(1903) Tondalus visioen en St.Patricius vagevuur.(1914) De regeboogkleuren van Nederlandse taal.(1917) Verklarend handwoordeboek der Nederlandsche taal.(1918) Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlijc.(1925) Mestreechter spraok doe zeute taol.(1933) Vijf geestelijke toneelspelen der moddeleeuwen.(1940) Hrotsvitha van Gandersheim.(1950) Diksjenaer vaan 't Mestreechs.(1955) Heer woort ge-ierd mèt de orde vaan, Officeer van Oranje Nassau en in de Kroonorde vaan Belsj. Hubert Joseph Edmund Endepols is gestorreve wie heer 85 jaor waor op 18 Juni 1962. Heer waor ne Mestreechteneer pur sang dee es Mestreechteneer neet zoonder Mestreech kós leve, en toende zien leefde veur de stad mèt ’t beste dat heer geve kós. E wetensjappelik wèrk dat door zien inzat vaan tientalle jaore, dat vroog en waor ’nen inzat vaan zien gehiele persoenlekheid .
Hubert Joseph Edmund Endepols (Joseph) is gebore op 15 Fibberwarie 1877 in Mestreech, en is gestorreve op 18 Juni 1962. Ziene Pa Thomas Endepols, (1830-1893) is gebore in Süchteln, e stads-deil vaan Viersen, gelege bove Mönchengladbach in Duitsland. Thomas en zien broor Joseph Endepols verhuizde nao Mestreech ( Kleine Staat ) boe zie e handel in stoffe en manufacture begóste. Thomas Endepols trouwde in Mestreech mèt Emilie Rothkopf (1834-1934) en zie kraoge same, ach kinder, boevaan Joseph Endepols de op ein nao de jongste waor. De gebreurs Endepols vörmde zier zeker geine Duitdse kolonie in Mestreech, jummers al gaw woorte zie lid vaan ’t Broedersjap vaan de Slevrouwe Sterre der Zee. Hubert Joseph Edmund Endepols góng nao zien gymnasium-jaore, vaan 1890 tot 1896, Nederlandse lettere studere in Utrecht. Bij de Rieks-Universiteit vaan Utrecht, waor Gerret Kalff in 1895 ziene hoeg-lieraar. Meh Joseph Endepols deeg op de uni neet allein studere. Tijdens zien studie heel heer väöl veurdrachte euver chapiters vaan de gesjiedenis. Ouch waor heer bezunder actief in ’t studente corps. Wie prof. Gerret Kallf in 1901 vaan Utrecht nao de universiteit vaan Leide vertrok, volgde Joseph häöm en dao lag heer op 28 Oktober 1903 zien doctoraol exame aof. Zien proofsjrif góng euver “Het decoratief en de opvoering van het Midden-Nederlandsche drama volgens de Midden-Nederlandsche toneelstökke ”. Mèt ’t behole vaan zien doctors-bul begós e lang taol-gelierd leve, boe-in Joseph Endepols väöl publicaties verzörgde. In 1902 woort Joseph Endepols lieraar aon de gemeinteleke H.B.S. en de Gemeinteleke Börgeraovend-Sjaol in Mestreech. In 1914 volgde zien beneuming aon ’t Stedelek Gymnasium. Die twie oonderwijs soorte waore oondergebrach in de sjaol gelege aon de Helmstraot. Joseph Endepols waor ‘nen inspirerende lieraar en woort gewardeerd door zien gemeujig lès-geve en had ouch väöl aondach veur ’t dialek en de dialek-literatuur. Al gaw kraog heer op die sjaole de bijnaom vaan “De Klits “ (knikker) umtot heer klein vaan stök waor en ’n roond posteur had. Bekind is Endepols ouch gewore um zien mètwerking aon ’t verzörge en verbetere vaan ’t woordebook vaan Koenen dat jaore laank gebruuk woort door middelbare sjaole in Nederland.
Me kin ziech leventig veurstèlle tot aw-lierlinge vaan ’t Stedelek Gymnasium in deen tied gooi häögenis hadde aon de Literatuur-lèsse vaan Endepols. Boe aandere lierare euver en vaan Virgilius en Demosthenes les gaove, gebruukde Endepols stökke vaan de Köpenick en Trijn de Begijn en laos me gediechte vaan Franquinet en E.Jaspar. Regelmaoteg versjijnde vaan Joseph Endepols kleinere en groetere, in ’t Mestreechter dialek geschreve stöke, zoe wie in 1933 “ Mestreechter Spraok, doe zeute Taol ”. Joseph Endepols bleef ziech weijer inzètte veur ‘ne wetensjappeleke benaodering vaan de streektaole. Dat waor ouch ein vaan de reie tot heer in 1926 ein vaan de opriechters waor vaan de V.e.l.d.e.k.e. (de vereiniging tot instandhawwing en bevordering vaan de Limburgse dialecten. In 1929 woort heer mèt algemeine stumme door de Mestreechter Gemeinteraod benump tot rector. Joseph Endepols waor neet allein ‘ne sjaolmeister meh zier zeker ouch e wetensjaps-maan. Wie heer op 1 Jannewarie 65 jaor woort góng heer mèt pensioen. Dat góng mèt de stèlle trom, jummers Mestreech had in die jaore ‘ne N.S.B.’er es börgemeister, en zien aofsjeid voond daan ouch in alle stèlte plaots. Heer waor 40 jaor laank verboonde aon ’t oonderwies. ‘ne Nuie periood in zien leve braok aon, boe-in heer ziech bezunder bevrijd veulde, en boe-in heer väöl tied hoopde te vinde um oóngesteurd te kinne wèrke aon zien dialectologische planne. De kroen op zien dialectologisch wèrk zat Joseph Endepols in ’t jaor 1955 mèt de oetgave vaan zien Mestreechs woorde-book, ’t “ Diksjenaer vaan ’t Mestreechs “. Jaore laank had heer Mestreechter waord en gezègkde’s en de beteikenis devaan verzameld, meh ’t waor bezunder väöl werk um die in ‘ne väörm te bringe vaan ‘ne dictionair.   
Wie heer de zeventig jaor waor gepasseerd, waor heer eindelik klaor en had dao same mèt vrun en kinnese, d’r mie es tien jaor aon gewèrk. Es bewerker vaan de Mestreechter-Dictionair heet Joseph Endepols e werk gemaak dat wetensjappelik en populair tegeliek is. Ouch de teikeninge droge bij aon ’t groet suksès en de wetensjappelike opzat vaan ’t book. Joseph Endepols volgde miestal de Veldeke spelling, meh broch zo hei en dao, nao eigenste inziech, gèt veranderinge aon. De pen-teikeninge in ’t woorde-book zien vaan Willem Hofhuizen, en ’t pepier woort gratis besjikbaar gestèld door Ir.L.Lhoëst, directeur vaan de KNP. Joseph Endepols waor ouch vice-veurzitter vaan ’t Hendrik van Veldeke-commité dat ziech sterk gemaak had, tot ’t opriechte vaan e standbeeld en ’t benumme vaan ’t Hendrik van Veldekeplein. Joseph Endepols waor ouch ‘ne maan dee leefde had veur de natuur en heel vaan ‘t make vaan reize. Heer waor e trouw bezeuker vaan de Momus Sociëteit, boe heer kós genete vaan e gleeske wien en e gooj sigaar. Wie heer 80 jaor waor is heer gevalle en dat deeg haom weijer vas-kluustere aon ziene stool vaan zien studeer-kamer. In de lètste jaore vaan zien leve kraog Joseph Endepols las vaan ‘nen ernstege geziech-verzwaaking. In zien leve heet Endepols op taolgebeed bezunder väöl stökke gepubliceerd en bestuurleke funksies bekleid .  Hubert Joseph Edmund Endepols (Joseph) is gestorreve op 18 Juni 1962.
Gemeinteleke H.B.S.
Willem Hofhuizen.
't Ierste exemplaar vaan de Diksjenaer veur Börgemeister Michiels van Kessenich. 18 Oktober 1955.
Hubert Joseph Edmund Endepols.
Mestreechter Diksjenaer.
Dr. Joseph Endepols in spraok mèt ir. Léon Lhoest, directeur vaan de Keuninklike Nederlandse Papierfabrik, dee ‘t papier veur d’n Diksjenaer  beschikbaar stelde. Stadhuis Maastricht, 18 oktober 1955.
1877-1962.