Home Historie Artieste Bestuurders Febrikke Gouverneurs Kemedie Meziek Vollekstiepe De Werreke
De Kemediespeulers
Program beukske vaan ‘t Zigeunerkamp 1945.
Passiespeul De Kruusweeg 1943.
't Gezèlsjap De Kemediespeulers is oontstande, oonderwijl de oorlogsjaore en wel in 't Buurthoes vaan de Sint Servaos, gelege aon de Kruushieregaank in Mestreech. De spèl vaan 't gehiel waor Bèr Hollewijn (1907-1978) . In 't jaor 1942 woort mèt de Keersemes  veur 't iers e Volleks-speul vaan Bèr Hollewijn in Mestreech opgeveurd, naomelek ” Slivvenier in Mestreech “. Veur de leedsjes en meziek zörgde Harie Loontjens. dee ouch 'nen echte dialek- diechter waor. Harie Loontjens zouw later neet allein veur de meziek zörrege, meh heer zouw oetgreuje tot ein vaan de staar speulers vaan De Kemediespeulers. 't Jaor daonao in 1943, hadde zie e twiede speul gesjreve, naomelek 't passie- speul “De Kruusweeg”. Huub Noten zaoleger, sjreef in zien book “ Tuinen van Stilte “ e sjoen verhaol euver dat speul. In 'n “Aajd Brekske” in de vale Stokstraatbuurt, woort e kinneke gebore.Vader Tommus is “vaan de partij” en zoe roed es de vlag vaan Rusland. Moojer Trees is 'nen oetgeblösde  febriksmeid, die häör beste jaore  verrinneweerde aon de glazuurkoep. 't Kinneke is neet good. Trees reup de höllep vaan Simon in. Dee is wel vaan de Blauwe,meh zoene wiewaterzeiker gief neet ummertouw gooi raod. Simon zuut tot de baby stervende is. Heer duip 't kinneke. Es 't kinneke euverlijd, daan krijg Simon de sjöld. Mäördeneer, Mäördeneer, galmt 't door de smal straotsjes !!  't Speul is e groet gepak Vollekscultuur. 'ne Trouvaille is de geboorte vaan 't kinneke.  'nen Ingel kump de buun op, mèt 't kinneke op häör erm. Den Ingel steit stèl veur de hoesdeur vaan Tommus en Trees, en 't klop op de deur. Trees deit de deur ope, ” Ezzebleef “ zeet 't Ingelke, “e gesjink oet d'n hiemel”.....    De Kruusweeg woort e groet tejaterspeul dat wiet in de jaore vieftig, lang op 't rippertwaar vaan De Kemediespeulers stong. 't Speul woort 180 maol opgeveurd, in gans Limburg. In 1946 woort De Kruusweeg, es e huurspeul door de KRO radio oetgezonde. Mèt de oorlogsjaor had Bèr Hollewijn planne gemaak, veur e beroops-tejater- gezèlsjap en veur e toneelopleiding in Mestreech of in 't zuie vaan Limburg. Nao d'n oorlog kraog heer ziene kans !!
De Kemediespeulers trooje  door de ganse Provincie op, mèt kemedie speul en kèrmes-speule. De kèrmes-speule greujde oet tot 'ne jaorlekse traditie, boe hiel Mestreech nao oetkeek. Es in September de meulekes en de póppekas vaan de naojaorskèrmes op stónge, woort 't nui tejater-seizoen geopend in de Bonboniëre mèt e nui muziekaol speul veur joonk en aajd. 't Ierste Kèrmes-speul waor in September 1945  “ 't Ziegeunerkamp”. 't Waor nen’ operette euver de leefdes gesjiedenis, vaan José en  zigeunerin La Paloma. Meh 't speul waor neet laank genóg en Bèr Hollewijn en Harrie Loontjens maakde e proloog, boe-in de Mestreechter wèrrekelikheid woort besproke en bezónge door drei Mestreechter Zwerrevers. 't Waor de geboorte vaan 'n verneump tejater trio Keube, Flupke en de Bolhoed. Nao 't suksès vaan de Drei Zwerrevers in de proloog vaan  't Zigeunerkamp, beslote Bèr Hollewijn en Harrie Loontjens die drei figure weijer en langer in te zètte en oet te werke. De Drei Zwerrevers woorte e vas oonderdeil in 't cabarèt-radio-program vaan de Kemediespeulers, bij de radio vaan de ROZ (radio omroep Zuid, noe LI). In 1947 weurt e compleet speul roontelum 't trio gemaak, naomelek;  ” In de Gouwe Lanterie”. De Zwerrevers kraoge toen ouch ne naom. De Bolhoed woort gespäöld door Jan Hollewijn, e broor vaan Bèr Hollewijn. Heer späölde 't tiepe vaan 'ne zeute, meh waor ouch de verstèndigste vaan de drei. Heer droog 'ne bolhoed en had ummertouw 'ne sigaar in ziene moond. Keube waor evels de “Zwerrever” en had ummertouw 'ne groete moond.  Heer woort jaorelaank gespäöld door Giel Defesche, en later nog eve door Loe Ras. Harie Loontjens späölde de rol vaan Flupke en waor 'ne stamelpie.
Es heer spraok, vaan “ Sjei ,sjei, sjei oet ! “ , daan lachde de hiele zaol !! Bèr Hollewijn leet Keube, Flupke en de Bolhoed zwerreve euver de hiele wereld, vaan Arabië tot Amerika. De exotische plaotse of len, boe de Zwerrevers in 't speul terech kaome, bezörgde doezende lui, ‘ne  bezundere en plezerege aovend. Tot 't speul neet väöl um 't lief had, dat maakde de lui niks oet, es ze meh 'ns good kóste lache, en dat gebäörde daan ouch ummertouw ! Bèr Hollewijn bleef mer sjrieve en sjreef in al die jaore, 56 tejater speule, operettes, en musicals, boevaan de mieste in 't dialek. Miestal sjreef heer in de late ore of s'nachts, es ederein sleep en nao bed waor. Euveral sjreef heer tekste op es 'm weer gèt ingevalle waor. Op enveloppe, sigare duuskes, ‘n  gezèt en zoe nog mie. In de glorie jaore gaove de Kemediespeulers 'ne groet aontal veurstellinge vaan 't Kèrmes-speul, zellefs es de Naojaors-Kèrmes al laank en breid vertrokke waor. Keube, Flupke, en de Bolhoed hadde e groet suksès in de stökke wie; “Veer zien Baronne”, en “Iech zeen miene geis kroepe “. De Drei Zwerrevers  zien daan ouch neet mie weg te dinke in de nao-oorlogse ammusemint in Limburg. Gespäöld weurt neet allein in Mestreech meh in de ganse provincie Limburg. In de tejaters, sinema-tejaters, patronaats-zaole, buurt en gemeinsjaphoezer: en euveral boe 'ne buun waor in 'ne zaol. Kleikamers waore ouch neet euveral en dèks mooste zie ziech verkleije in 'ne kaffee, kelder, kooje-stal of verke-stal. Op 't hoechtepunt vaan hun reum naome Keube, Flupke en de Bolhoed evels aofsjeid vaan 't tejater. In 't jaor 1960 woort 't speul “De ganse wereld is vaan us” (“t groetste suksès vaan de Kemediespeulers ) opnui gespäöld. Mie es 150.000 lui höbbe toen vaan de Zwerrevers kinne genete. Allewel De Kemediespeulers mèt de traditie vaan 't Kèrmes-speul tot 1964 doorgònge, woort 't groete suksès vaan Keube, Flupke, en de Bolhoed neet mie bereik. Neet lang nao 't lètste stök vaan  “Kralle en Brazelètte “ veel 't dook veur de Kemediespeulers. Bèr Hollewijn gòng toen weijer mèt 't sjrieve vaan romans. Bekind vaan häöm zien oonder aandere  de romans “Pieke uit het Stokstraatkwartier” en Sjangkel “. 't Mestreechs Volleks Tejater heet in 't begin vaan de negentige jaore 't speul vaan “Höllep “en “Rue de la Stock” opnui gespäöld, oonder de regie vaan Huub Noten. Harie Loontjens heet toen same mèt zien vaste begeleijer, de meziek hersjreve. Die twie stökke woorte e groet suksès. Vaan d'n opbrings, woort 't beeldsje vaan “Pieke oet de Stockstraot” gemaak, en wel door d’n artiest,  Joep Nicolas. 'ne Blievende häögenis aon Bèr Hollewijn, de groete maan achter de Kemediespeulers.
Bèr Hollewijn.
Jan Hollewijn De Bolhoed.
Giel Defesche Keube.
Harie Loontjens Flupke.