Keuninklike Hermenie
De Keuniklike Hermenie
1975.
Meziek heet me altied väöl gemaak in Mestreech, örgelmeziek, zaank in kèrke, en meziek vaan roond-trekkende muzikante. Ouch
meziek vaan zèngers, beiardere vaan kèrke en stad-hoes, en opera-meziek in de tejater. Beroops-muzikante had me oonder mie bij ’t
Garnizoens-leger. In de Franse tied hadde die muzikante vaan Mestreech ’t meujelek umtot oonder aandere de milletaere meziek,
kerk örgels en kerk-zaank door de Franse verboje waor. Nao de Franse tied kaom de meziek weer laanksem trök in eus stad
Mestreech. Leefhöbbers vaan blaos-meziek riechde in ’t jaor 1825 ‘ne Philharmonisch Genootsjap op, naomelek de Sociëté
d’Harmonie. Eder veertien daog oefende zie in Kaffee De Rode Haan geleg op Sint Pieter. Nao de rippetisie góng ‘t gezelsjap mèt de
boot weer trök nao Mestreech. De Sociëté d’Harmonie waor de veurläöper vaan de Keuninklike Hermenie. Vief jaor later in 1830
mèt de Belzje opstand, kaom e tijdelek einde vaan dee Hermenie, umtot toen e verbooj waor op vereiniginge. Dat verbooj doorde tot
’t jaor 1839. De zake woorte in dat jaor weer opgepak, ouch umtot Mestreech in 1841 bezeuk kraog vaan Keuning Willem II en tot
me voond dat me de keuning neet zoonder ‘ne hermenie kós weure oontvaange. Me deende ‘t verzeuk in veur ‘t predikaat vaan
Keuninklik in, en op 9 November 1846 kraog me dat predikaat bij ‘t bezeuk vaan Keuning Willem II. Op 6 Fibberwarie 1853 opende
de Hermenie ‘nen ierste konzèr-zaol gelege aon de Kleine Grach. Later woort dee zaol beter bekind es cinema de” Mabi”. In dat
gebouw maakde me ‘nen aontal zaole, boe in ouch ‘n meziek-sjaol kaom. Eder veertien daog gaof de Keuninklike dao ‘n conzèr. Tot
aon de opening vaan de Staar-zaol, waor dat de einigste conzèr-zaol in Mestreech.Venaof 1853 had de hermenie ouch ‘ne gemingde
zaank-aofdeiling, de Section de Chant, en die hadde mie es 100 leie. Oonder begeleiding vaan de Hermenie hadde zie oetveuringe
vaan Rossini, Mozart, en Haydn. ‘Nen aontal jaore daonao góng ’t weer berg aof mèt de vereiniging door gevreigel, aofsplitsing en
‘ne faillisemint volgde. De Hermenie maakde in 1873 weer ‘n nuie start door ‘ne Fanfare op te riechte, oonder de naom vaan “
Fanfare Orphée “. Drei en twintig jaor later in 1896 woort de Fanfare weer ‘ne Hermenie. Twie jaor later naom me weer de naom
aon vaan Keuniklike Hermenie en me presenteerde ziech es ‘n Neutrale, Nationaal gezinde en Liberale vereiniging.
Roontelum de jaore vaan 1930 verkierde de Hermenie in geldnoed en me perbeerde toen um de Hermenie te laote fusere mèt de Fanfarte Sint
Joezep. Meh op ’t lètste momint góng dee fusie neet door. De twiede wereld-oorlog waor oetgebroke en de bezètter Duitsland droog de
vereiniging op, um lid te weure vaan de “ Kultuurkammer ”. De Kultuurkammer waor ‘ne door de Duitse bezètter ingestèld instituut, boe ederein
dee ’t vak vaan artiest, sjrijver, of muzikant wouw oet-oefene, deende ziech dao bij aon te melle. De Kultuurkammer mós ten deenste stoon vaan
de Nationaol-Socialistische ideologie, dee verboonde waor mèt ’t land en volk, hostorisch besef, en mèt ne positief-Germaonse hajding. Meh ’t
bestuur vaan de Hermenie had geine zin um lid te weure vaan ‘t Nationaol-Socialistische Instituut. Dat leide tot probleme mèt de Duitse
bezètters. Me waor genoedzaak um de vereinigiing te oontbinde, en perbeerde de instreminte aon de leie mèt te geve mèt d’n opdrach die nao
den oorlog weer trök in te lievere. Meh dat waor te doorziechtig veur de Kultuurkammer. Zie gaof opdrach um alle eigendomme vaan de
Hermenie in beslaag te neume, oonder bedreiging vaan Pelisie en of ‘ne concentratie-kamp. Veurzitter Evers zaot al in de gevaangenis en de leie
wouwe neet tot nog miejer bestuurs-leie in gevaar bringe en lieverde alle bezittinge in. Dat gebäörde in ’t jaor 1942 en ’t dook veel weer euver de
Keuninklike Hermenie. Alles woort mèt genome wie de instreminte, partiture, ’t veendel, medailles, pette enz. Nao den oorlog woort ’t veendel
trök gevoonde in ’t aajd NSB Hoofkentoer in de Groete Sociëteit, gelegen aon ’t Vriethof. D’n oorlog waor veurbij en me perbeerde de Hermenie
weer nui leve in te bloze. Zieen doge dat mèt subsides vaan de gemeinte, collectes, en gifte vaan Mestreechter bedrieve en börgers.
In 1948 had me weer de nudige instreminte gekoch en de Keuninklike Hermenie kós ziech weer presentere aon Mestreech en
zien Mestreechtenere. In al die jaore had de Hermenie nog gein uniforreme gedrage, meh dao kaom in 1951 verandering in.
Gruuts presenteerde de Hermenie in dat jaor de nui uniforreme mèt ‘ne Gala-Konzèr aon de Mestreechter bevolking oonder
leiding vaan Martin Koekelkoren. In ’t jaor 1958 bereikde de Hermenie e nui hoegtepunt in häör bestoon door wereld-
kampioen te weure bij ’t Wereld-Meziek Concours in Kerkrade. In 2000 vierde de Hermenie ‘t 200 jaorig bestoon mèt e
zjubilei konzèr same mèt Benny Neyman. Ziene Keuninkleke Hoegheid kroenprins Willem Alexander waor deen aovend de
speciaole gas. Op ’t momint geit ’t neet good mèt de Hermenieje in Mestreech en mote d’r ‘nen aontal Hermenieje same-wèrke
um e respectabele Hermenie op de bein te kinnne bringe. Vaanaof 1 Jannewarie 2013 is de De Keuninklike, opgeriech in 1825
en katholiek vaan hoes oet, same mèt de Ster der Toekomst (1907), oontstande oet de arbeidersbeweging begin 20e ieuw,
gefuseerd. De fusie tösse de twie Hermenieje is neet gemekelek gewees. Twie totaal versjèllende culture, twie aandere
geschiedenisse en achtergroonde wiste door die eine belaankrieke euvereinkoms, de leefde veur de muziek, ziech te vinde um
same sterker wijer te goon.
Fiesgids 60 jaor bestoon
1873-1933.
Veendel.
De nui Keuniklike Hermenie Ster vaan Mestreech.
2015.
Keuninklike Hermenie 1901.
Keuninklike Hermenie 1933.
De Keuniklike Hermenie
1946.
De Keuniklike Hermenie
1951.
Keuning Willem II.
Program 1858.
Société d'Harmonie 1825.